Bankcrisis treft ook Pieterpad ...

Geysteren - Gisteren heeft de bankcrisis ook het Pieterpad getroffen. Op het landgoed Geysteren werd bij gebrek aan bank rust gehouden bij een brug over een beekje. Theo en ondergetekende zochten een plek op een dikke balk over het pad en Harold installeerde zich op het hekwerk, de leuning langs de brug. Bij de tweede hap verslikte hij zich geheel doordat zijn 'bankje' omviel. Met tegenwoordigheid van geest wist hij te voorkomen dat hij achterover in het modderwater terecht zou komen.
Getuigen vermoeden opzet; waarom een pauze, waarom nu net hier, waarom nu net op die plek gaan zitten en hoe kan het zo zijn dat Harold niet in het water is gevallen? Vragen die wellicht een dezer dagen in de azijnbode beantwoord zullen worden.

Okay, een Thais dieet zet zwaar aan, zullen we maar zeggen. Overigens niets dan goed nieuws over de gezinsuitbreiding en hoe dit van invloed is op het dagelijks leven.

De context is een wandeling langs het Pieterpad. Zaterdag van Vierlingsbeek naar Swolgen en zondag door naar Venlo. Een mooie afwisselende route, met maasdijk en maasduinen en links de maas (dat was natuurlijk, als je het ingewikkelde verhaal van Harold kon volgen tenminste).

Onderweg hebben we in Meerlo genoten van een Grimbergen dubbel met een hartige hap. Eenmaal in Swolgen hebben we de zaak eerst verkend. Voor het eten opteerden we in eerste instantie voor de maaltijd in de oude pastorie, maar daar werd niet gekookt. Het alternatief in Bram's eetcafe is ons overigens zeer goed bevallen. Daarna naar het zalencentrum alwaar de hoofdact van de de Swolgense kermis zou plaatsvinden, no limit.

Een goede zangeres, begeleid door twee kerels die voor zichzelf lekker bezig waren. De drummer wilde de zaak goed op gang krijgen en het Everybody happy!? was niet van de lucht. Hij had er zichtbaar zin in, de toetsenist kon echter niet helemaal los komen, hoezeer de zangeres ook haar best deed.
Haar stem en enthousiasme waren ons al bij de soundcheck opgevallen, het begeleidende duo liet echter het bier direct dood slaan. In het begin kwam ze nog redelijk aan bod, maar naarmate de avond vorderde nam de drummer het over en spraken het repertoire en de uitvoering ons minder aan.

Het zal de leeftijd zijn, of het eten van Bram's eetcafe. Er lag een dermate goede bodem dat de alcohol geen vat op me kreeg en ik brood nuchter het geheel heb gadegeslagen. Af en toe even er tussen uit om mijn oren wat rust te gunnen, verder was het vooral Swolgen kieken met het besef dat sommige zaken aan mij voorbijgaan in dit leven.

Na een goede nacht in de oude pastorie, werden we 's ochtends verwend met een zeer uitgebreid ontbijt en zelfs met een plastic zakje voor de lunch onderweg. Eitje, toast, melk en yoghurt, beleg en brood in overvloed, verse koffie en thee, jus en een ontbijtcakeje vooraf. Ik zal best iets vergeten zijn, maar mocht je in Swolgen willen overnachten, laat je verwennen in de oude pastorie.

Om negen uur zijn we vertrokken; het was nog redelijk koud maar dat kon ons niet deren. Bij de eerste naald in ons boekje hebben we een Pieterpad koffie genomen (dit is in mijn termen een spontane actie van een lokale bewoner die een picknick bank neerzet, met koffie en koek voor de voorbijkomende wandelaars) en later hebben we nog genoten van ijs, appeltaart, slagroom en warme vanillesaus. Wandelen, sociaal verkeer en goed en lekker eten. Kortom, Pieterpad.

We hebben geweldig mooi weer gehad, mooie zon en 24 graden (gemeten in Venlo). Met een goede catering en deze keer zo goed als geen voetzeer, heb ik een prima weekend gehad. Ik kijk al uit naar ons volgende weekend, komend voorjaar.

NKB Vlieland - vrijdag 12 september

Vrijdag 12 september – de groep zou nog wat oefeningen doen en ik zou vertrekken. Mijn kayak hadden we gisteren al over het duin getild en ik hoefde alleen nog maar op te ruimen. Dat heb ik dan ook maar gedaan terwijl de rest van de groep het ochtendritme volgde om weer op tijd op het strand te zijn.

Voor de strandgang heeft Philip nog een dankwoord uitgesproken voor de wijze waarop Axel de groep heeft geleid. Met weinig woorden, veel doen. Vooral proberen en zien waar je uitkomt. En toch vond Axel nog dat hij veel te veel had gezegd. Nou, daar denken we in de groep soms anders over!
Al met al heb ik veel tips en ideeën aan het kamp overgehouden, juist ook van de ervaring die Axel in de groep inbracht. En voor een volgende keer? Het is altijd goed om verschillende instructeurs te hebben, die leren je weer op andere zaken te letten.

Nadien hebben we Michel gedoopt. Dat deed hij overigens vrijwillig, omdat hij komend jaar niet zal optreden als kok en het daarom tijd was om voor het eerst (en altijd?) een tochtje op zee te maken. Axel heeft hem begeleid en ik heb nog wat foto’s gemaakt op het strand. Tegen 11.00 uur ben ik het duin opgelopen, in stilte afscheid nemend van een schitterende week varen, leren, spelen, ervaren en delen met prachtige mensen in een geweldige omgeving.
Om met Stefan te spreken, ik heb wel een paar dagen nodig gehad om te Entsalzen, wellicht dat daar met deze laatste zin een punt achter gezet kan worden.

Hulde aan het concept, de mensen die het mogelijk maken en de mensen die het tot een feest maken.

Volg de link naar de openbare fotomap van het zeekamp.

NKB Vlieland - donderdag 11 september

Terschelling - Donderdag 11 september gaf als weersverwachting een Oostenwind, kracht 4-5 Bf, kans op 6, en later kans op onweer. Het punt van dit soort voorspellingen is de inschatting van die kansen en de definitie van later.
In elk geval, we hebben ’s ochtends de plannen gemaakt voor de heenreis en de terugreis. We hebben wederom verschillende varianten besproken en zouden de route via de Engelsche hoek nemen naar Terschelling (zeehonden, mogelijk golven) en op de terugweg via het geultje naar de vaargeul, deze oversteken en dan op de kop af van Vlieland.
Voor mij was deze planning hoogst onbevredigend. Ik vond dat de groep te makkelijk achter Axel ging staan, zonder enig besef te hebben wat het betekent om te varen in het donker. De afgelopen nacht had ik om 01.00 uur nog op het strand gestaan om het zicht te bepalen. Geen maan (achter de wolken), heel donker met alleen kerstverlichting in de kleuren groen en rood, knipperend in verschillende frequenties en af en toe een wit licht van een kardinaal. Ik wilde niet hoeven turen op de hydrografische kaart en heb van de kardinalen en de beeldbepalende laterale tonnen een globale schets gemaakt voor de terugtocht. Verder begon ik me zorgen te maken over wat het betekent voor de groep als er iemand nachtblind is en daarnaast was er iemand die een horizon nodig heeft om niet zeeziek te worden. Zonder maan is die horizon niet altijd te bepalen en Hans van der Weijgert heeft me ooit geleerd iemand met zeeziekte direct van het water te halen.

’s Middags leidde de Petra de groep naar Terschelling. Dat deed ze heel goed, met extra instructies, goed de richting bepalend, de keuze van haar positie in de groep, rollen toewijzend en rust uitstralend. Zelf had ik als voorvaarder een probleem om mijn schip op koers te houden en dat bleek toch een scheg probleem te zijn. De kabel ging wel op en neer, maar de scheg bleek niet uit te klappen. Axel heeft dit uiteindelijk verholpen en vanaf dat moment ging ik beter in mijn vel zitten en vergat de mogelijke risico’s en onzekerheden voor de nachttocht.
Als voorbereiding op de nachttocht had Petra een leuke oefening ingelast; in tweetallen varen, een blinde en een volger die de blinde geleidt door de nacht. Met name het koers houden dan. Het bleek voor menigeen best lastig om met de ogen dicht het evenwicht te houden, de koersen wijkten daarmee ook af en dat gaf al een aardig voorbeeld van mogelijk te verwachten problemen als er slecht zicht zou zijn.
Het was echter mooi weer, een gladde zee, en de tocht bracht ons langs de zeehonden bij Engelsche Hoek. We hebben ze rustig laten liggen en zijn op Terschelling West geland voor een snackpauze. Omdat we gevolgd werden door een 5-tal zeehonden hebben we geprobeerd hun nieuwsgierigheid te testen. Axel ging rustig in de uitlopers van de golven op het strand zitten en trok daarmee al de aandacht van de zeehonden. Zelf probeerde ik met zwemmen de zeehonden te lokken, dat had ik Friedeke al een keer zien doen op Lutjewad. Laten we zeggen dat mijn lompe menselijke voortbrengingstechniek in het zeewater geen aantrekkingskracht had op de zeehonden. Petra probeerde het daarna met een vorm van spiegelen. Door de beweging van de zeehond na te bootsen kreeg ze een prima contact met het dier; kopje boven water, kopje onderwater, draaien om de as, en vooral niet spetteren met crawl slagen. Het zag er allemaal nogal schattig uit. Phocas, Foche, Foca, Zeehond. Vandaag was de dag van de zeehond.

Hoewel het prachtig weer was bij vertrek, zagen we een mist opkomen die uiteindelijk Vlieland aan het zicht onttrok. De buien leken zich te ontwikkelen en het zag er zorgelijk uit voor onze plannen. Zou de wind aanwakkeren, werd het onweer, konden we überhaupt nog wel terug?Het meest veilige was in elk geval eerst de haven van Terschelling op te zoeken en een visje te gaan eten. Daarna volgde een ijsje van Philip en een kop koffie werd ons niet meer gegund (Axel houdt nu eenmaal erg van ijs en niet van koffie!). De andere ZVE groep zou eerder vertrekken dan wij en met die buienontwikkeling was hij er niet gerust op. Wat we wel zagen was dat de buien boven land/langs de kust bleven en niet de kant van Terschelling op kwamen of ons op onze route zouden verrassen. De Brandaris herhaalde het weerbericht en daarop vertrokken we naar Vlieland. Met een beetje geluk zou het na het geultje schemeren en konden we dan verlicht verder varen.

En zo geschiedde. Onder leiding van Stefan voeren we naar de vaargeul, bij de kardinaal hebben we nog even gepauzeerd. Daarna de geul overgestoken (met een vaste koers naar de overkant, zijwaarts verplaatst naar de volgende boei) en vervolgens de lichten ontstoken. Breeklichtjes, een toplicht op een stokje, eigen fabrikaat verlichting op de rug, een helm met een toplicht, hoofdlampen in verschillende sterkte, LED-jes uit de feestwinkel aan je peddel, het was allemaal aanwezig. Joris zou bij aankomst aangeven dat met name de LED-lampen op het voorhoofd heel goed vanaf een afstand te zien waren en dat het verder maar een rare kerstboom aan verlichting was (van een afstand op het strand).
Nadat de veerboot ons was gepasseerd en de wind was gaan liggen (in plaats van aangetrokken tot 6 Bf), hebben we de duisternis afgewacht en de verschillende verlichtingsschema’s in ons opgenomen. Toen eenmaal alle boeien waren verlicht, hebben we in alle rust de strandopgang opgezocht. Joris stond ons daar al met een knipperlicht op te wachten (als secundaire vuurtoren van Vlieland).
Nadien snel douchen en heerlijk gegeten in de Nulk; paddestoelen soep, Tilapia, rijst en groenten, en een minitaartje rabarber met gewelde rozijnen toe. Michel weet hoe hij zijn gasten moet verwennen en daarmee bepaalt hij ook voor een groot gedeelte de goede sfeer tijdens de maaltijd, wat doorwerkt naar de rest van de avond.
’s Avonds hebben we nog een biertje gedronken (op mijn vervroegde vertrek) en de dag opnieuw beleefd. Iedere dag is anders en brengt elke keer iets nieuws. Joris vertelde me overigens dat hij als tochtplan alleen de kardinalen had opgenomen (hoog water geeft altijd bevaarbaar water voor een kano) en alleen enkele laterale tonnen voor de plaatsbepaling (waar te varen, van richting te veranderen) daarbij op te nemen. Daarmee bevestigde hij mijn aanpak voor de terugtocht wat mijn zelfbeeld weer wat opkrickte.

NKB Vlieland - woensdag 10 september

Woensdag 10 september -
Het weer was te ruig voor een nachttocht (West 5-6 en later actueel zelfs 7 gemeten door de Brandaris) en daarom koos Axel voor een tocht naar de Noordelijke gronden, Engelsche hoek. We zouden er niet alleen naar toe gaan bleek later, dus velen met ons hebben genoten van de kolkende massa die we daar zijn tegengekomen.

Onderdeel van ZVE is tochtleiding en ik was vandaag als eerste aan de beurt. Na een kort welkom en een uitleg over ons doel en de te varen route zijn we te water gegaan. Ik heb Axel daarbij van tevoren wel zien smiezen met Stefan, maar kon uiteindelijk niets ontdekken wat voor verrassingen hij nog in petto had.
Ik verwachtte conform de planning van de voorgaande dag, nog inkomende stroom en meegaande wind. Direct bij het uitvaren bleek dat de boeien dat beeld niet bevestigden en heb ik Axel gevraagd uit te leggen hoe ik aan de waterstromen bij de boei zou kunnen bepalen wat het actuele stroombeeld kon zijn. Je kunt dan kijken naar de keerstroom bij de tonnen. Die was nagenoeg afwezig en daarmee zaten we precies op het moment van kentering. Dit heeft me doen besluiten het plan om te gooien en een Noordelijke koers te varen in plaats van Oost. Gaandeweg bleken we problemen te hebben; zelf had ik last van een moeilijk op koers te houden schip, maar Francesc had daadwerkelijk een vastgelopen scheg / onbestuurbare kabel. Eenmaal de geulen overgestoken, hebben we besloten mijn belading aan te passen en de scheg van Francesc te repareren. Dat lukte niet op het water en we zijn derhalve terug gegaan naar het strand. Axel, Stefan en Philip bleken gezamenlijk in staat een nieuwe schroef aan de schegkabel te monteren zodat die weer gangbaar werd. Onder applaus zijn we om 12.00 uur, twee uur na ons eerste vertrek, weer te water gegaan naar Terschelling West.

Sjaak heeft ons tot de Noordelijke gronden geleid en we hebben heerlijk kunnen surfen op de aanrollende golven. Net voor de branding heeft hij het commando overgedragen aan Axel en vervolgens hebben we de landing ingezet. Het was lekker varen, totdat ik met mijn schip boven op een plaat werd gekwakt en een volgende golf me erweer vanaf probeerde te spoelen. Ik werd op mijn zij gelegd en daarna rolde een fikse golf me van de plaat/richel. Verrast als ik was kreeg ik het niet voor elkaar om een rol te doen en moest gaan zwemmen. Direct achter de richel werd het dieper en in relatieve rust was het dacht ik Stefan die me weer mee de boot in geholpen heeft. Met een halfvol schip peddelde ik naar het strand en zat ineens mentaal helemaal stuk. De golven waren niet zo groot als maandag, ze waren mooi rond en boden daarmee prima speelspektakel. Toch lukte het mij niet om droog de kant te bereiken. Het was geen bewuste overpeinzing, ik werd intens met dit gevoel overladen.

Na de lunch zijn we noordwaarts getrokken om nog een beetje te spelen. In mijn stemming hield ik een defensieve stijl aan en liet elke golf onder me doorglijden. Ik zag Sjaak, Philip en Stefan genieten en Petra schoot gillend van genot door het water. Francesc en Norbert zaten op mijn lijn leek het wel en Axel hield het zaakje goed in de gaten. Mezelf vermannend trok ik ten strijde. Nu is het tijd om te gaan spelen dacht ik nog en ik liet me grijpen door een mooie grote en steile golf. Volgens Sjaak ging ik als een speer en zo voelde dat ook. Met een nieuw aangeleerde peddelroer, later steunend en ineens lag ik onder de golf. Geen idee wat er gebeurd was, maar nu wilde ik me niet laten kennen. Ik heb de rust boven me afgewacht en wilde een rol inzetten. Tot twee keer toe heb ik een poging gedaan maar de vermoeidheid en een gebrek aan rust in mijn beweging maakten dat ik de rol niet goed afmaakte. Met mijn beperkte luchtvoorraad heb ik het spatzeil losgetrokken en ben gaan zwemmen. Vol vertrouwen heb ik tot drie keer toe een reentry ingezet en later ook nog een poging om er zelf weer in te klimmen. De watermassa was te woelig om dit succesvol af te ronden en wederom met een ondergelopen schip kon ik naar de kant toe zwemmen. Op het strand probeerde ik mijn schip te keren en trok daarbij de bevestigingsbeugel voor de grijplijn uit de romp van het schip. Ik kon wel janken van ellende, zo diep zat de emotie toen ik daar eenmaal aan de wal stond en voor mijn gevoel wederom moest vaststellen dat ik een te zware boot had, die qua grijplijnen en tokkels niet op zijn eigen gewicht was geconstrueerd.

Axel had het goed door dat ik er door heen zat, dat had ik hem helemaal niet hoeven vertellen. We hebben de terugreis aangevangen en zijn rustig peddelend tegen de wind in huiswaarts gegaan. De Brandaris meldde doodleuk een actuele wind van 7 Bf en ik wist waar ik het allemaal aan te danken had. Halverwege de Vlieland week heeft bijna iedereen een dip, vandaag was het mijn dag.

Halverwege de terugreis kreeg ik het deuntje in mijn hoofd dat Axel zong bij de warming up eerder deze week:
Have you seen a penguin drinking tea
Look at me, a penguin you will see
Penguin, Attention! Penguin Salute!
Have you seen a penguin drinking tea?
…

En naarmate het aantal repeats opliep, werd mijn stemming beter en begon ik harder te zingen en te fluiten. Daarna kwamen mijn jeugdherinneringen boven met carnavalskrakers en de songs van mijn vader, die vroeger LP’s had van the Dubliners, Joan Baez en de Clancy Brothers (als ik me niet vergis). Ergens gingen er dus luikjes open die al jaren gesloten waren, waar een dagje afzien al niet goed voor is.
Met mijn verbeterende gemoedstoestand zag ik anderen steeds meer wegzakken. Sjaak ging rustig achterin hangen, in de buurt van Francesc en ook Petra zat er ineens helemaal door. Waar ze aan het begin mij had willen opbeuren, was het nu mijn beurt.
Axel doorbrak dat vermoeide gevoel door een natte oefening in te lassen; redden! En ik moet toegeven, dat werkt eigenlijk best goed. Even een nat pak halen, met wat extra inspanning in je boot klimmen en daarna pompen (als dat nog nodig is). Goed gemutst kwam ik aan op het strand.
Overigens heeft Axel de hiel-haak techniek opnieuw gedefinieerd tot de wreef-haak techniek. Niet de hiel aan de buitenkant plaatsen, maar de wreef onder mijn kniesteun aan de binnenkant van het schip (richting redder dus) plaatsen en me zo op het achterdek trekken. Ik wil hem nog wel eens uitleggen komende winter in het zwembad.

Tips van de dag:
- plastificeren van delen van de stroomatlas die je veel gebruikt op A6 formaat (past in het zakje van je zwemvest)
- Neem plastic tabbladen op in boekvorm, daar kun je met een potlood watervast aantekeningen op maken (schoon maken met schuurspons en afwasmiddel). Zet daar zaken op als tij, bijzonderheden voor de tocht, etc.
- Motorbike redding (dat moet ik gaan googlen!)
- Trek vanaf een markeerpunt op de kaart een “windroos” zodat je als je op zee zit en een peiling doet je in elk geval direct kunt zien op welke deel van de kaart je zit.
- Zoek bij het te water gaan vanaf het strand een plek op waarbij je je schip tegen de wind en recht in de golven kunt plaatsen. De golven komen immers vanuit verschillende richtingen het strand op en het is goed te weten dat je de kracht van de wind en de kracht van het aanrollende water tegen elkaar in kunt laten werken.
Als je dan toch wordt weggezet, dan kun je jezelf weer met de neus de goede richting op krijgen als je je schip op zijn zij weet te leggen (met jezelf erin gesnoerd, dat wel!). Dan kun je hem op het buitenste van de bolle romp draaien. Lig je weer recht op de aanrollende golven, dan mag je het schip weer recht zetten.
- Neem een multitool mee en reserve onderdelen voor je kayak (schroeven, kabel, touw en bevestigingssteunen voor je grijplijnen)
- Voor mijn plannen van komend jaar staan in elk geval ook meer ruw weer tochten op het programma, meer natte oefeningen op open water en wellicht ook meer rondjes over de Noordzee (dus om de eilanden / platen heen).
- Bij het vertrek de uitrusting van de groepsleden nalopen; zwakke en sterke punten in je opnemen zodat je daar tijdens een tocht je voordeel mee kunt doen.
- Bij een plan met vaste koersen (weinig wisselingen), kun je als tochtleider achterin varen. Heb je een globaal plan en moet je regelmatig checken of het allemaal wel goed gaat, ga dan als tochtleider voorin varen om de groep te leiden.
- Als je stuk zit, doe een natte oefening, daar fris je van op.

NKB Vlieland - dinsdag 9 september

Vlieland - Dinsdag 9 september hadden we een ZZO kracht 4 Bf. Ideaal weer voor de proeve van bekwaamheid van Sien.
We begonnen echter met een evaluatie van de voorgaande dag en een inventarisatie wie er allemaal op wilde gaan voor de Kano Reddings Test. Daar was wisselend animo voor en Axel zou het doorgeven aan de leiding. De deining zou maandag 1.80 meter geweest zijn, maar met mijn beeld van Axels kayak die in de helling van de golf verdween, moet die golf in elk geval hoger zijn geweest.

Sien begon de dag met een lesje op het strand. De hiel-haak redding gebruikte zij in de voorbereiding op tochten naar koud water gebieden als Groenland. Het maakt dan niet uit of de boot vol of leeg is, je moet bij water van 2 graden z.s.m. het water uit en je schip in. Mocht je te water geraken, blijf bij je boot. Maak je zo klein mogelijk (foetus houding) en als de redder nabij is geef je je peddel over. Zelf ga je via de grijplijnen naar je achterschip en leg je je lichaam naast en langs je eigen schip. Je steekt het bovenste been in je kuip en zoekt steun met je hiel in de kuiprand. De redder houdt het schip stabiel, liefst een beetje gedraaid zodat je als het ware vanuit het water zo je dek op rolt. Je afzettend met je hiel heb je meer kracht en een hefboom om op het achterdek van je schip te komen. Als je daar eenmaal bent beland, glijd je de kuip in, en pomp je die leeg.
Sien deed het prima voor en liet ons een voor een (met kans op herhaling) droog oefenen op het strand. Nadien hebben we op open water geoefend (vanuit een gecontroleerde uitstap). Dat ging wat mij betreft hartstikke goed en Sien heeft daarmee een prima job geleverd.
Nadien nog even geëvalueerd aan de kant en nog een laatste keer geoefend.

Terwijl de examencommissie overleg voerde, namen wij een snack pauze gevolgd door een uurtje natte oefeningen. Helaas gebeurde er toen in een andere groep iets onplezierigs, één van de Spaanse deelneemsters kwam ongelukkig uit in een hoge steun en raakte geblesseerd in de schouder. Uiteindelijk is ze met de ambulance afgevoerd, hetgeen de stemming op en langs het water behoorlijk heeft gedrukt.

Na deze oefeningen hebben we onszelf wat rust gegund. Om 13.00 uur onder de douche, een wandeling naar het dorp en een visje / kibbeling als lunch. Het moet ook een beetje vakantie zijn, toch? Daarna snel brood en fruit gehaald en een rol WC papier geregeld.

Eenmaal terug in het kamp hebben we gekeken naar wat er allemaal komt kijken bij tochtplanning en navigatie:
- het werken met Harlingen als standaardhaven terwijl je tussen Vlieland en Terschelling vaart
- alles terugrekenen naar Tijdstip Hoog Water Harlingen,
- het bepalen van de kentering in het vaargebied (en de rustplaats),
- het bepalen van de waterdiepte op het moment dat je voorbij een plaat komt
o die volgens de kaart 1.8 m droogvalt boven LAT
o terwijl er in de haven van Terschelling die dag 60 cm water staat (boven GLLWS, zie de getijdetabel)
o correcties voor het omrekenen van GLLWS naar LAT,
o de regel van 12en m.b.t. de hoogte van het water rekenend vanaf THW,
o de regel van 7en m.b.t. de stroomsnelheid en het verval in de periode tussen doodtij en springtij,
o rekening houden met verhoging of verlaging van de waterstand als gevolg van de te verwachten windrichting en –sterkte.

De planning van de heenreis verliep voorspoedig en ook voor de terugreis hebben we een aantal opties besproken. Wat me opviel is dat de mate van detail waar ik zelf normaliter op plan, hier niet gehaald werd. Axel heeft in deze blijkbaar genoeg aan een globale planning, hetgeen ik in mij bekend vaarwater overigens ook doe al wil ik tijdens de tocht zelf de details er wel bij hebben in geval van opkomende mist of slecht zicht.
De terugreis was gepland rond hoog water, dus hadden we verder geen problemen met waterdiepte. Hier speelde meer het probleem hoe veilig te varen, gelet op de te kruisen drukke vaarroute.

Na deze les hebben we wederom genoten van een overheerlijke maaltijd van onze kok (en dienstdoende korvee-ploeg). De verhalen tijdens het eten werden grootser en het bier smaakte naderhand uitstekend. Het is puur genieten van zoutwater, varen, spelen en zorgeloos kamperen.

NKB Vlieland - maandag 8 september

Vlieland - Maandag 8 september stond er wederom een 6 Bf, ditmaal uit westelijke richting.
Sien trapte af met een theorieles brandingvaren. Starten en landen door de branding (conform ZV) en verkeersregels over hoe we door de branding zouden varen (door het midden van achter de branding naar de kust en langs de buitenkant weer door naar buiten/achter de branding).
Sien gaf daarbij nog een tekening over het onstaan van branding, waarbij bij een oplopende zeebodem, de snelheid van het water op de bodem afneemt en die van het bovenwater relatief toeneemt. Het water wordt door de bodemsteiging naar boven gedwongen en door de grotere snelheid van de bovenste waterlagen ontstaan er golven, die bij toenemende snelheid steiler worden en uiteindelijk zelfs breken.

Na de uitleg hebben we de theorie in praktijk gebracht. Allereerst wilde ik in die massa gecontroleerd landen en dat ging goed. Bij de tweede ronde merkte ik dat de golven vele malen groter waren dan de eerste keer. Gebruikmakend van de peddelroer zoals gisteren in de haven geoefend, surfte ik naar beneden. De kracht van de golf was echter veel te groot en ik zette een steun in. Helaas brak ik daar door heen, dus ik heb hem te laat afgebroken zeg maar en kwam ik onder mijn boot te hangen. Gebrek aan branding ervaring doet zich gelden en ik trok meteen mijn spatzeil los. Zwemmend bereikte ik het strand.

De derde ronde kwam ik wederom goed door de branding heen en ging de eerste surf op zo’n freak wave goed. De tweede kwam er echter meteen achter aan en met de gedacht "Shit!" gaf ik feitelijk alle ruimte aan de golf om mij te breken. Na een surf en wederom een te laat ingehaalde steun belandde ik wederom in het water. Ik liet me even meesleuren maar kreeg ook toen niet de lumineuze gedachte om een rol in te zetten. Deze keer bleek ik verder van het strand verwijderd dan gedacht en werd het een schier onmogelijke opgave om het strand te bereiken. Mijn schip was zo goed als onkantelbaar en zat vol water. Een reentry zat er niet in, ook niet met peddelfloat en ik besloot zwemmend het strand te halen. De kayak voor mij uit duwend liet ik me door de golven op het strand zetten. Het tempo voorwaarts bleek echter onvoldoende en Sien kwam me ophalen met een sleep omdat ik op de strekdam dreigde te klappen. Zwemmen met een volgelopen boot vraagt dus enige training.

De vierde ronde (is dit wel leuk?) ging ik achter Philip aan. We waren bijna de branding door toen hij door een golf gegrepen werd en kapseisde. Ik wilde nog een puntje of peddelsteun geven maar kon door het geweld van de golven niet direct dichterbij komen. Toen het rustiger werd wilde ik hem nog redden maar dat vond Axel vanaf een afstandje geen goed idee. Dan maar slepen dacht ik, we zitten nog maar één golf in de gevarenzone en dan daarachter redden. Het was voor Axel nog minder acceptabel leek het wel en ik snapte er niets meer van. Sien mocht me slepen, ik moest Philip aan zijn lot overlaten. En daar kwam alweer zo’n mega golf aan dat Axel snel vooruit peddelend (zijn hele schip verdween op de helling van de golf) zich in veiligheid bracht. Ik lag achterstevoren in de branding en liet twee golven onder me door glijden. Daarna was ik de gele pot van Philip kwijt, evenals zijn boot. Door de interventie van Axel besloot ik mijn eigen weg voort te zetten en Philip aan Axel te laten. Na de eerste surfs zag ik plotseling Philip met zijn peddel en iets verderop zijn boot. Hij gedroeg zich raar, zijn hoofd ging van achteren naar voren en bleef met zijn neus onder water liggen. Er zou toch niets ernstigs gebeurd zijn? Terwijl ik me naar hem begeef om te peilen hoe het hem vergaat steekt hij zijn hoofd uit het water. Met een tik op mijn hoofd informeer ik naar zijn gesteldheid en die blijkt goed. Eenmaal op de kant zal hij me vertellen dat hij zijn schoen (die hij in de branding had verloren en ook weer had gevonden) had aangedaan. Nou, het zag er anders verdacht vervelend uit.

Eigenwijs als ik ben neem ik de boot van Philip op sleep. Sien helpt mij uit de nesten, dan ik Philip was de gedachte. Zijn boot zat afgeladen vol met water en met een Westen wind en oostelijke stroming dacht ik veilig te zitten als ik maar westelijk van de sleep bleef. Binnen drie golven zat ik oostelijk van de sleep, de kabel onder mijn kayak door en werd ik omver getrokken door het dode gewicht van het volgelopen schip. Het bleek een anker geworden dat veel sterker was dan ik me had voorgesteld. Ik kreeg geen tijd om uit te vinden hoe ik mijn sleep los kon trekken en werd omver getrokken. Verward in de touwen van mijn sleep en de peddel-leash, moest ik me eerst bevrijden alvorens ik een rol in kon zetten. Na drie zwemrondes had ik er duidelijk even genoeg van.

Om 14.00 uur is het tijd voor de lunch waarbij we ieders ervaringen gedeeld en geëvalueerd hebben. Vanuit een door de zon beschenen duinpan hadden we beschut zicht op de vorderingen van anderen en lieten we ons het eten goed smaken.
Axel leerde me dat slepen in de branding not done is, alleen als er levensbedreigende situaties ontstaan; en daar valt de nabijheid van een strekdam blijkbaar onder.

Overigens is voor het slagen voor het ZV Extra examen nodig dat je zelf weer in de boot kunt komen, via een rol, een re-entry of welke manier dan ook.

Houdt overigens bij het surfen de neus boven water, alleen dan snijdt de boeg door de golven. Zodra de neus onder water is, werkt het geheel als een anker en moet de kayak wel uitbreken. Om de controle te herwinnen zou je achterover kunnen leunen om de punt uit het water te krijgen. Als je spektakel wilt, leun je dan juist voorover!

Na deze inspannende ochtend hebben we gekozen voor een kennismaking met de wals. Voor de meesten was het een feest, maar ik vond het na de branding maar een teleurstellende happening. Het mooiste was nog even de ervaring dat je al surfend op de plaats blijft. De uitgaande stroom tegen de wind in leverde lokaal een gebied met staande golven op waarin je hard surfend op dezelfde plek blijft liggen (op de grond geprojecteerd dan).
Maar vaartechnisch was ik er snel mee klaar.

’s Avonds hebben we nog even het programma voor de volgende dag doorgenomen; reddingsoefeningen, navigatie theorie en winkelen in het dorp.

NKB Vlieland - zondag 7 september

Vlieland - Zondag 7 september stond er een stevige wind, ZZO – ZZW kracht 6 Bf.
Ter kennismaking met elkaar en de lokale omstandigheden voeren we uit door de branding en begonnen met een bochtje in winderige omstandigheden. Axel leerde ons dat als je vaart had en wilde behouden, dat je dan voorover leunend, met drie korte boogslagen voor, aangevuld met een korte boogslag achter, relatief snel tegen de wind in kon keren. Stil vallen in harde wind door het maken van klassieke boogslagen is veel minder efficiënt.
Verder hebben we op weg naar de Veerhaven een kleine stop gemaakt in de jachthaven. Bij de Veerhaven hebben we besloten daar niet te landen i.v.m. de ruwe omstandigheden en eenmaal terug in de jachthaven hebben we van onze eerste picknick genoten, achter een duin. We lieten ons het eten goed smaken terwijl de muggen zich aan ons tegoed deden. Na de lunch bracht Axel bracht ons met behulp van een smurf op een boot nog wat theoretische zaken bij met betrekking tot verzet, wind en golven:

- een stil liggende boot zal in de wind dwars op de wind en golven gaan liggen

- een boot op snelheid steekt zijn neus in de wind (oploeven, mits evenwichtig beladen)
De boeg klieft daarbij door de golven en ligt daarmee vast. Het achtersteven ligt minder vast en is daardoor vatbaar voor de wind. De wind pakt als het ware de achterkant op en met het uitklappen van de scheg kun je dit effect opheffen.

- Een surfende kano breekt om een soortgelijke reden uit; de boeg klieft door het water en ligt daarmee vast. De snelheid van het water in de golf is hoger dan de snelheid van het water in het dal en daarmee zal de achterkant uitbreken. Dit effect kan worden tegengegaan door de inzet van een peddelroer. De peddelroer moet dan niet helemaal achterin worden ingezet, maar juist (deels voorovergebogen) halverwege de kayak, zodat je als de kano toch eenmaal uitbreekt, snel kunt overpakken naar de lage steun aan de andere kant van je kayak. Bovendien voorkom je door je voorovergebogen houding blessures als een schouder uit de kom.

- Het oploeven van een kayak werkt tot iets van windkracht 6 Bf. Daarboven is de druk van de wind te groot en zal de boeg door het klieven van het water onvoldoende vastgezet worden. Je kunt dan je houding aanpassen en door naar voren over te buigen, verhoog je de druk op de boeg en kun je een deel van dit effect teniet doen, of anders gezegd, de boeg weer vastzetten in het water.

- Verder hebben we in de haven het voorwaartse peddelroer geoefend. Deze werkt tegen de wind in vrij goed en met de wind mee moet je de achterwaartse peddelroer inzetten.

- Het wantij verschuift bij hogere windkrachten. De uitspraak was dat het wantij verschuift naar de richting van waaruit de wind komt, maar ik kan als leek de verschuiving de andere kant op juist beter motiveren. Dat moet ik dus nog een keer googlen!

- Er zijn verschillende manieren om van A naar B te komen waarbij je een stromend water moet oversteken:

o Transito
een variabele koers hanteren (afh. van de stroomsterkte) om zodoende in een rechte lijn naar je doel te varen (peilen via transito peiling)

o Hoogte winnen
Zoek een minder stromend stuk vaarwater op, ga daar tegen in en kies dan voor een oversteek (vooral toepassen als de stroom in de vaargeul die je wilt oversteken meer dan 2 knopen bedraagt)

o Recht oversteken met je neus naar het doel gericht
Dit levert uiteindelijk een kromme op waarlangs je je doel bereikt.

o Recht oversteken met je neus in een vaste koers
Dit maakt dat je eenmaal aan de overkant weer tegen de stroom in naar je doel moet peddelen.

o Een vaste koers hanterenJe vaart dan niet in een rechte lijn naar je doel, maar je vaart wel met een constante koers.

’s Avonds hadden we korvee, en het bleek dat een groot deel al door andere vrijwilligers was gedaan. Met Sjaak en Petra heb ik geblakerde paprika’s gepeld die eenmaal in reepjes gesneden en gemengd met wat olie en lenteuitjes een heerlijke groentegerecht vormden.
Na de afwas, altijd een race tegen de klok, hebben we de lezing van Rob over zijn vakantie rond de Scilly Isles snel verlaten. Vermoeid van de inspanningen van de dag (we hebben wel 8 mijl gevaren!) hebben we een biertje getapt en zijn we vroeg naar bed gegaan.

NKB Vlieland - zaterdag 6 september

Harlingen - Zaterdag 6 september was het zover. De overtocht naar Vlieland als start van het Zeekamp van de NKB. De tocht ging deze keer vanwege de wind dan wel niet per kayak, maar dat kwam me gelet op de hoeveelheid spullen wel goed uit. Ik heb liever alles goed voor elkaar dan dat ik iets zou moeten achterlaten.
Nadat ik Tim had afgeleverd bij het station voor zijn hockey wedstrijd tegen Emmen, ben ik doorgereden naar Harlingen. Tegen 11.15 uur stond ik bij de terminal om mijn spullen uit te laden. De kano van Norbert zag ik al staan en er moesten ook al anderen zijn. Van Norbert en zijn maat echter geen spoor, dus begon ik maar met ontladen van mijn auto.

Langzaam aan kwamen er meer mensen aanrijden en werd het gezellig vol. Duitsers komen ook op tijd (wat van ver komt, is meestal op tijd) en later bleken ook Spanjaarden zich te melden. Met verstrijken van de tijd kwamen steeds meer bekende gezichten opdraven en kregen de namen weer een gezicht en andersom. Plots stond er een motor naast me en deed de berijder zijn vizier open. Het duurde even voor ik het door had maar daar stond Rein, mijn kano-maat van vorig jaar. Hij was op weg naar een trimaran voor de wedstrijd van zondag en zag mij toevallig staan. Drie jaar geleden hadden we afgesproken samen het NKB kamp te doen, maar daar heeft hij toen op het laatste moment afgezien. Nu stond hij daar weer, oude tijden herleven.

Nadat ik alle spullen had afgeladen en mijn auto had geparkeerd was het tijd voor een gezamenlijke actie. Kaartjes kopen voor de groep. Navraag bij de informatiebalie leerde dat een kaartje voor een persoon met kano 11.90 zou kosten ipv 13.20. Toen Norbert dat eenmaal geregeld had, bleek bij de kassa dat ze de kano vergeten waren, daar kwam dus nog iets van 6,60 bij. Pech voor ons, want dan moesten we voor 25 mensen weer geld zien te vangen. Al met al, na een visje en een bak koffie hebben we de boottocht aangevangen en verliep de reis voorspoedig. Veel herinneringen ophalen aan voorgaande jaren en delen wat we het afgelopen jaar allemaal hadden gevaren.

Op Vlieland zocht een ieder snel een stekje op camping Stortemelk en hebben we ons tentje ingeruimd. Daarna een biertje op het terras van De Bolder en vervolgens de opening met de avondmaaltijd en de eerste huishoudelijke mededelingen door Paul en Hans. Het shirt had dit jaar een ander ontwerp en gelukkig ook een andere kleur. De groepsindeling beviel me prima. Sjaak, Norbert en Petra kende ik nog van voorgaande jaren en Philip was van gezicht niet nieuw maar echt plaatsen kon ik hem niet. Verder maakten Stefan als Duitse Catalaan en Francesc de groep echt internationaal. Axel zou de instructie verzorgen en daarmee was de groep compleet. We kozen voor de voertaal Nederlands, omdat Francesc alleen Frans en Catalaans verstond, Stefan met Duits, Nederlands en Catalaans uit de voeten kon en wij verder geen van allen goed Frans of Spaans spraken. Dat pakte voor Francesc niet echt lekker uit, te meer daar hem was verteld dat hij in een Franstalige groep zou kunnen belanden. Jannie sprak als enige instructeur goed Frans, maar het vaarniveau van Francesc was te goed om hem bij de ZV groep (met 4 andere Spaanse landgenoten) te plaatsen. Vier jaar Franse slag op het VWO wegen blijkbaar niet op tegen drie jaar Duitse Grundlichkeit.
Na het eten hebben we nog even als groep bij elkaar gezeten, een korte introductie gegeven en onze wensen en verwachtingen kenbaar gemaakt. Axel zou deze zaken meenemen en gebruikmakend van de omstandigheden, onze wensen inpassen in het schema komende week.